Hoe komt het toch dat we het omgaan met afwijkende meningen zo moeilijk vinden?
Vanochtend las ik een post van Charlotte Meindersma. Hoe ze op een vriendelijke wijze uit een programma werd getieft (mooi woord ;-)) vanwege het hebben van een afwijkende mening. Vooral dit stukje: "Afwijkende meningen werden er niet zo op prijs gesteld, bleek. Maar ze zijn wel heel open hoor. En ik mocht iets natuurlijk wel vinden. Altijd fijn, toestemming voor het hebben van een mening. Maar het was wel reden, nog meer voor hen dan voor mij, om 'afscheid te nemen'."Hoe komt het toch dat we het omgaan met afwijkende meningen zo moeilijk vinden?
Vaak is het namelijk zo dat als je uitspreekt wat anderen ook vinden of zien (alleen zelf (nog) niet durft te zeggen) of dat wanneer iemand iets benoemt dat niet OK voelt, mensen achteraf zeggen dat ze het zo met je eens zijn, maar niet op dat moment. Wat maakt dat dat keer op keer gebeurt? Vooral die laatste is nasty. Want het vraagt moed om je uit te spreken, en te benoemen dat je iets graag anders zou willen zien. Tegelijkertijd maakt het je ook heel eenzaam en kwetsbaar. Wanneer iemand achteraf tegen je zegt dat je het goed hebt gezegd, maar in het moment niet naast je gaat staan, voelt het alsof je eerst een sloopkogel stuurt en daarna eerste hulp gaat verlenen. Iets met een zachte heelmeester.
Dit is ook wat er volgens mij nu gebeurt met de publieke discussie rondom Famke Louise. Ben ik het eens met de hashtag, absoluut niet. Vind ik het onhandig, enorm. Echter, vind ik het OK wat er nu gebeurt, nee. Iedereen van ons doet wel eens iets waarvan je later denkt. "hmmm, had ik beter over na moeten denken". Echter in het moment, word je geraakt en onderneem je actie. Kijk maar naar Mark Rutte zijn opmerking over "bek houden". Uit een impuls, omdat je ergens geraakt wordt in iets wat voor jou belangrijk is doe je iets of zeg je iets. Wat ik dapper vind is dat Famke Louise op TV verschijnt, en daarna openlijk laat weten dat het niet zo handig was. Dat vraagt moed, dat vraagt ook leiderschap. Toegeven dat je een fout hebt gemaakt is namelijk heel erg moeilijk. Kijk nou zelf, hoe goed ben je daar zelf in? Ook is het een stuk dapperder dan al haar collega's die dezelfde hashtag omarmd hebben, en nu geruisloos het bericht van hun accounts verwijderen en in alle toonaarden zwijgen. We hebben we het allemaal over deze jongedame, over haar kwaliteiten, over hoe ze praat, en het wordt rete-persoonlijk, en heel erg naar. Een bedrijf waar ze mee werkt laat haar vallen. En ja, ze heeft een voorbeeldfunctie, want ze heeft 1.000.000 volgers. Iets wat maar weinig Nederlanders gelukt is tot nu toe, dus heeft ze ook een talent dat bijna niemand van ons heeft. Niemand heeft het over de anderen die dezelfde inschatting gemaakt hebben. Hoe komt dat toch?
Juist, precies omdat zij wel in beeld is. En niemand van haar mede hashtag-gebruikers gaat naast haar staan. Waarom? Omdat ze als de dood zijn dat ze ook net als Famke Louise een bak met ellende over zich heen krijgen. En kwijt raken waar ze heel hard voor gewerkt hebben. En die laatste zin is de reden dat veel van ons geen afwijkende mening durven te hebben. Uit angst dat je afgewezen wordt, uit angst om kwijt te raken wat je hebt. Uit angst dat je uit een programma getieft wordt en er niet meer bij hoort.
Ik geloof juist dat we mensen nodig hebben die een afwijkende mening uiten, het durven uiten van die mening vraagt leiderschap en moed. En is vaak de start van een dialoog. Leiderschap is ook durven zeggen dat je ernaast zat, en sorry zeggen. Misschien denk je nu: "maar Hester, deze mensen geven toch gewoon ook gewoon hun mening?". Eens, echter zit er wat mij betreft een groot verschil in je mening geven over iets en je mening geven ten koste van iemand. Iedereen maakt wel eens een fout. Ik in ieder geval wel.
Terwijl ik dit typ, twijfel ik ook of ik dit ga plaatsen. Want ook voor mij geldt dat ik het rete-spannend vind hoe connecties, volgers en lezers van dit artikel hierop reageren (en ik heb er maar 900 of zo ;-). Of Charlotte Meindersma het wel waardeert dat ik haar post voor deze inspiratie gebruik? Echter heb ik ook bij mezelf de check gedaan: post ik dit ten koste van iemand? nee. Schrijf ik dit vanuit een goede intentie? ja. En gun ik ons dat we minder hard zijn voor elkaar? Zonder twijfel!
Iedereen kan kiezen wat of hij of zij zegt, schrijft of post. Verdiep je eens eerst in de ander, luister echt, en vraag je dan af of je oordeel iets toevoegt aan de discussie en laat de ander in haar of zijn waarde, zoals Diederik Gommers deed tijdens de veelbesproken aflevering bij Jinek. Want jezelf uitspreken vraagt moed, heel veel moed.
