Ben jij die leider, of ben jij die first follower die eigenlijk de onderschatte leider is?

Gisteravond gaf ik samen met Sarah Langkamp een Webinar, over hoe je eigen denkpatroon in elkaar zit. Hoe je door je bewust te zijn van je eigen denkpatroon en het gevoel wat je daaraan koppelt, kan kiezen om anders te reageren. Super leuk om te doen. Maar, en die voelde je misschien al ;-), er ging ook het één en ander mis. In dit geval met de techniek, en vooral mijn onhandigheid met de techniek. En het bijzondere is dat vooral dat hetgeen is dat in mijn hoofd blijft zitten. Herken je dat?

En nu weet ik dat ons brein gericht is op het negatieve, want hé, misschien moeten we zo wel vluchten voor een tijger. Dat komt uit het reptielendeel van je brein dat nog steeds enkel en alleen met overleven bezig is. Je hersenen willen namelijk maar één ding en dat is overleven. En is er daarom op gericht om negatieve gebeurtenissen te signaleren. Een fout is in dit geval die negatieve gebeurtenis. En fouten maken, dat is waar ik vanochtend tijdens het klaarmaken van het schoolfruit over na stond te denken. Ik trek fouten maken namelijk heel slecht. Zo af en toe word ik op spelfouten gewezen, mijn eerste reactie is vaak irritatie, om daarna te balen dat ik mijn tekst niet nog een keer terug gelezen heb. Die irritatie komt alleen maar voort uit dat ik geen fouten mag maken van mezelf. Maar ook "ik ben niet onfeilbaar". De mooie woorden van Koning Willem- Alexander naar aanleiding van de reis naar Griekenland.

Even terug naar het webinar. Gisteravond legde ik uit aan de deelnemers dat je brein neuroplastisch is. Dat betekent dat je brein altijd blijft ontwikkelen, van je geboorte totdat je overlijdt. Het kan nieuwe dingen leren en ontwikkelen, wellicht iets minder snel naarmate je ouder wordt. Je kan je hele leven nieuwe verbindingen maken in je hoofd. Alleen om dat te kunnen doen heeft je brein fouten nodig. Op fouten kan je brein zich aanpassen en ontwikkelen. Tja, die fouten.

Ons systeem (in Nederland in ieder geval) is volledig gericht op het voorkomen van fouten. En als het dan fout gaat zoeken naar de schuldige en het daar massaal over hebben. Zodat we no g voorzichtiger zijn met fouten maken. Dat zie je in de publieke opinie, met het huwelijk van Grapperhaus, de reis van onze koninklijke familie, met veiligheidsincidenten binnen organisaties, überhaupt binnen organisaties, en ook binnen ons schoolsysteem. Alles is gericht op het niet maken van fouten. Alleen juist die fouten die jij en ik massaal proberen te voorkomen, hebben we ook nodig om onszelf te ontwikkelen. Zoals in mijn geval van gisteren kan ik het ook zien als: "oké, Zoom hebben we geprobeerd en ging niet top, wat kan ik de volgende keer doen om dit te voorkomen? Google Meet" En dat geeft 1) een heel ander gevoel, en 2) weet ik nu dat dit me niet nog een keer gebeurt (op deze manier dan hè ;-)).

Ook geloof ik dat wanneer we onszelf toe gaan staan om fouten te mogen maken en te mogen leren, de lat iets naar beneden mag. Want als ik er alleen al aan denk dat ik onbewust de hele dag door bezig ben om geen fouten te maken, word ik al moe. Hoe is dat voor jou? Waar ga je dan beginnen. Nou, vooral bij jezelf ;-). Daarmee zeg ik niet dat er geen gesprek gevoerd wordt als er iets mis gaat. Zeker niet. Alleen het gesprek verschuift van wie het fout heeft gedaan, naar wat kunnen we hiervan leren om dit de volgende keer te voorkomen. Geen fouten maken is namelijk een utopie, en broodnodig voor ons als mens om te kunnen leren en ontwikkelen. Wat ik mijn kinderen gun is dat ze in een cultuur opgroeien waar het oké is om een fout te maken, dat je daarmee niet valt onder het vakje 'ongeschikt' maar gewoon een mens bent. Dat zit ook in het aanwijzen van de schuldige, want wat daar eigenlijk gebeurt is dat je reptielenbrein 'blij' is dat jij overleeft, en de ander een fout maakt en jij niet. Dat komt enkel voort uit je reptielenbrein. Het is iets instinctiefs dat we allemaal in ons hebben. Alleen wel iets waar je je bewust van kan zijn en kan kiezen anders te handelen. En ook daarvoor geldt dat jij en ik de enige zijn die dat kunnen doen.

Alleen geloof ik ook dat er meer nodig is, en dat geldt in de politiek, in het bedrijfsleven en nog veel belangrijker in ons onderwijssysteem. Dat wat nodig is, is een ander voorbeeld. Geen polariserende politiek, geen vinger wijzen in organisaties als er iets mis gaat, en vooral geen 10-en cultuur op onze scholen. Wat we nodig hebben zijn leiders die dit doorbreken, en dat bedoel ik niet alleen de leiders van ons land, de top van het bedrijf waar we werken, de juf op school. Want ook dan maak ik iemand schuldig ;-). Ik bedoel jij, en ik, en wij allemaal. Want "The first follower is actualy an underestimated form of leadership in itself. .... The first follower is what transforms a lone nut into al leader" - Derek Sivers. (Een must see)

Ben jij die leider, of ben jij die first follower die eigenlijk de onderschatte leider is? Wie wil je zijn?

Begin dan met vanaf nu de vraag stellen als er iets mis gaat: "wat kunnen we hier van leren?" en bedank diegene die een fout heeft gemaakt. En steun de vraagsteller. Want hé, hoe tof is het als je brein een kans krijgt om te leren en te ontwikkelen en wij daar en passant ook van mogen leren.

Dus hierbij mijn les: test van te voren even of je zakelijk Zoom-account goed gekoppeld is, dat voorkomt namelijk dat je met al je deelnemers na 40 min eruit geknikkerd worden ;-).

Fijne dag!